អត្ថបទនេះដែរខ្មែរឡាយសូមលើកយកមកបង្ហាញពីរបៀបដំឡើងកម្មវិធីត្រួតពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធខ្មែរទាំង online និង offline ជួយឲ្យយើងអាចវាយអត្ថបទខ្មែរបានយ៉ាងត្រឹមត្រូវតាមក្បួនខ្នាត កាត់បន្ថយការសរសេរខុសដល់ទៅ 99.99%។ហើយចំណែកនៅក្នុងអត្ថបទគន្លឹះនេះវិញ យើងនឹងបន្តបង្ហាញ ការប្រើកូនកម្មវិធីត្រួតពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធជំនាន់ថ្មី និង ត្រួតពិនិត្យវេយ្យាករណ៍ខ្មែរថ្មី យកមកដំឡើងចូលក្នុងកម្មវិធីការិយាល័យ OpenOffice ស៊េរីថ្មី ឲ្យអ្នកទាំងអស់មើលដោយលំអិតបំផុត។
សូមមើលរបៀបដំឡើងខាងក្រោមនេះ ៖
I.ទាញយកកម្មវិធីមុនដឹងដំឡើង ៖
ដើម្បីបញ្ចូលកម្មវិធីនេះចូលទៅក្នុងកុំព្យូទ័ររបស់អ្នក លោកអ្នកត្រូវទាញយកកម្មវិធីមួយចំនួនដូចខាងក្រោម៖
- ពុម្ពអក្សរខ្មែរយូនីកូដ Fonts Khmer Unicode
- ក្ដារវាយយូនីកូដខ្មែរ Khmer Unicode Keyboard
- កម្មវិធី java run-time environment 1.7 ឬស៊េរីខ្ពស់ជាងនេះ
- កម្មវិធី Open Office ឬ LibreOffice
- កម្មវិធីត្រួតពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធខ្មែរ Khmer Spelling Checker
- កម្មវិធីត្រួតពិនិត្យវេយ្យាករណ៍ខ្មែរ Khmer Grammar Checker
សូមធ្វើតាមការណែនាំខាងក្រោមនេះដើម្បីទាញយកកម្មវិធីទាំងអស់ខាងលើនេះ ៖
1. ទាញយកពុម្ពអក្សរខ្មែរយូនីកូដ Download Fonts ៖
បើលោកអ្នកមិនទាន់មាន ឬចង់បានពុម្ពអក្សរយូនីកូដខ្មែរជាច្រើនទៀតនោះ សូមចុចទាញយកតាមតំណខាងក្រោមនេះ ៖
- កញ្ចប់ពុម្ពអក្សរយូនីកូដខ្មែរ ប្រមូលដោយប្លកអាក្បាលធំ
- កញ្ចប់ពុម្ពអក្សរយូនីកូដខ្មែរ ប្រមូលដោយសមាគមសៀវភៅឈានមុខនៅកម្ពុជា (SBBIC)
- ពុម្ពអក្សរ Khmer SBBIC Serif (ត្រូវតែទាញយកកុំខាន)
- ពុម្ពអក្សរយូនីកូដខ្មែរ SBBIC System (ត្រូវតែទាញយកកុំខាន)
- កញ្ចប់ពុម្ពអក្សរយូនីកូដខ្មែរ ប្រមូលដោយ Selapa.net
2. ទាញយកក្ដារវាយខ្មែរយូនីកូដ Download Khmer Unicode Keyboard ៖
ជាទូទៅយើងត្រូវដំឡើងកម្មវិធី Khmer Unicode 2.0.1 ដែលមានពុម្ពអក្សរ Khmer OS មួយចំនួន និង ក្ដារចុចយូនីកូដខ្មែររបស់ NiDA 1.0 ក្នុងកុំព្យូទ័ររបស់យើង បើមិនទាន់មានទេសូមទាញយក
*បន្ថែម ៖ តែបើលោកអ្នកចង់សាកក្ដារចុចរបស់ SBBIC ក៏បានដែល មានទាំង Windows និង MAC សូមទាញយកតាមខាងក្រោមនេះ ៖
ទាញយក SBBIC Keyboard 1.0 សម្រាប់ Windows 32-bit និង 64-bit ។
ទាញយក SBBIC Keyboard 1.0 សម្រាប់ Mac OS X ។
សំនួរ ៖ ហេតុអ្វីត្រូវទាញយកក្ដារវាយយូនីកូដរបស់ SBBIC បើលោកអ្នកមានក្ដារវាយយូនីកូដផ្សេងៗហើយនោះ?
ចម្លើយ ៖ ក្ដារវាយយូនីកូដSBBIC ក៏ដូចជាក្ដារវាយយូនីកូដដ៏ទៃដែរ ប៉ុន្តែអ្វីដែលមានលក្ខណៈពិសេសនោះគឺថា វាមានបន្ថែមសញ្ញាពីរ គឺសញ្ញា (« : » right ALT+L or OPTION+L on Mac) និងសញ្ញា («-» with right ALT+D or OPTION +D on Mac) ដែលមានលក្ខណៈងាយស្រួលក្នុងការសរសេរសញ្ញាទាំងនេះ ដោយមិនចាំបាច់ប្ដូរទៅក្ដារអង់គ្លេសនោះទេ ជាពិសេសវាផ្ដល់ភាពងាយស្រួលដល់អ្នកដែលសរសេរ ខគម្ពីរ។ ឧទាហរណ៍៖ យ៉ូហាន ៦:១៦-២១
យោបល់ : សម្រាប់អស់លោកដែលមិនចង់ស្មុគស្មាញច្រើននៅប្រើ ក្ដារចុច NiDA 1.0 ទៀតចុះ តែសម្រាប់អ្នកចង់ផ្លួករស់ជាតិថ្មី អាចសាកល្បង ក្ដារចុច SBBIC 1.0 បាន ព្រោះបានបន្ថែមសញ្ញារបស់អង់គ្លេសមួយចំនួន ងាយស្រួលនៅពេលចង់ប្រើសញ្ញាទាំងនោះ បានដោយមិនបាច់ចុចប្ដូរក្ដារចុចពី KH ទៅ EN ទេ គឺមាននៅលើ KH ស្រាប់។
3. ទាញយកកម្មវិធី java run-time environment ៖
កម្មវិធី java run-time environment (jre) គឺជាកម្មវិធីដ៏សំខាន់មួយដើម្បីជួយឲ្យកម្មវិធី OpenOffice មានដំណើរការបានល្អ ហើយអ្វីដែលសំខាន់នោះគឺបើគ្មានកម្មវិធី (jre) នោះទេកម្មវិធីត្រួតពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធនិងវេយ្យាករណ៍ភាសាខ្មែរ របស់យើងមិនអាចមានដំណើរការបានល្អនោះទេ ដូច្នេះបើកុំព្យូទ័ររបស់លោកអ្នកមិនមិនទាន់មាន (jre) ទេសូមលោកអ្នកទាញយកហើយដំឡើងវាមុននឹងលោកអ្នកដំឡើង កម្មវិធី OpenOffice។
- ដើម្បីទាញយក (jre) សូមលោកអ្នកចូលទៅកាន់ http://www.java.com ហើយចុចលើប៊ូតុង Free Java Download ដោយចូលដល់ផ្ទាំងថ្មីសូមចុចប៊ូតុង Agree and Start Free Download ដើម្បីទាញយកវា។
4. ទាញយកកម្មវិធី OpenOffice – Download OpenOffice ៖
កម្មវិធី OpenOffice គឺជាកម្មវិធីមួយដែលមានភាពស្រដៀងនឹងកម្មវិធី Microsoft Office ដែរ ប៉ុន្តែអ្វីដែលពិសេសនោះគឺវាអនុញ្ញាតឲ្យយើងទាញយក និងប្រើប្រាស់ដោយមិនគិតថ្លៃនោះឡើយ។ ដើម្បីទាញយកកម្មវិធីនេះសូមលោកអ្នកចូលទៅកាន់ http://www.openoffice.org/download/ បន្ទាប់មកសូមចុចលើពាក្យ Download Apache OpenOffice 4.0.0 ដូចរូបខាងក្រោម៖
- នៅពេលលោកអ្នកចុចលើផ្ទាំងខាងប៊ូតុងនេះហើយវានឹងទាញយកកម្មវិធី ឬមួយទៀតវានឹងនាំអ្នកទៅកាន់ទំព័រកម្មវិធី OpenOffice ដែលមានភាសាជាច្រើនសម្រាប់ឲ្យជ្រើសរើស។
5. ទាញយកកម្មវិធីត្រួតពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធខ្មែរ Khmer Spelling Checker ៖
លោកអ្នកអាចទាញយកកម្មវិធីត្រួតពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធខ្មែរដែលបង្កើតនិងថែទាំដោយ SBBIC នេះបានដោយចូលទៅកាន់ http://extensions.libreoffice.org/extension-center/khmer-spelling-checker-sbbic-version
- បន្ទាប់មកសូមចុចលើ Get Khmer Spelling Checker (SBBIC Version) for All platforms ដើម្បីទាញយក ។ សូមមើលរូបខាងក្រោម
5.1 ទាញយកកម្មវិធីត្រួតពិនិត្យវេយ្យាករណ៍ខ្មែរ Khmer Grammar Checker ៖
លោកអ្នកអាចទាញយកកម្មវិធីនេះបានដោយចូលទៅកាន់ www.sbbic.org បន្ទាប់មកសូម យក mouse ចង្អុលលើពាក្យ Download បន្ទាប់មកសូមចុចលើពាក្យ GRAMMAR CHECKERS បន្ទាប់មកសូមស្វែងរកពាក្យដូចរូបខាងក្រោម ដើម្បីចុចទាញយក ៖
**បន្ថែម : សូមចុចទីនេះ ដើម្បីស្វែងយល់ "កម្មវិធីត្រួតពិនិត្យវេយ្យាករណ៍ខ្មែរ" ។
II. របៀបដំឡើងកម្មវិធី ៖
បន្ទាប់ពីលោកអ្នកបានទាញយកកម្មវិធីទាំងអស់ដូចបានណែនាំរួចហើយសូមលោកអ្នកដំឡើងវាជាបន្តបន្ទាប់ដូចខាងក្រោម៖
1. បញ្ចូលពុម្ពអក្សរខ្មែរយូនីកូដ
ប្រសិនបើលោកអ្នកទាញយកពុម្ពអក្សរយូនីកូដដូចដែលបានណែនាំខាងលើហើយសូមលោកអ្នក ពន្លាវា(Extract)ហើយបញ្ចូលទៅក្នុងកុំព្យូទ័រអ្នក ដោយម៉ៅស្ដាំទៅលើ File: all-khmer-unicode-fonts ហើយយកពាក្យ Extra បន្ទាប់មកចុច OK។ ប្រសិនបើលោកអ្នកទាញយកពុម្ពអក្សរយូនីកូដដូចដែលបានណែនាំខាងលើហើយសូមលោកអ្នក ពន្លាវា(Extract)ហើយបញ្ចូលទៅក្នុងកុំព្យូទ័រអ្នក ដោយម៉ៅស្តាំទៅលើ File: all-khmer-unicode-fonts ហើយយកពាក្យ Extra បន្ទាប់មកចុច OK។
2. បញ្ចូលក្ដារចុចយូនីកូដខ្មែរ NiDA 1.0 ឬ SBBIC 1.0
បើអ្នកមិនទាន់មានក្ដារយូនីកូដទេ សូមបញ្ចូល។ ហើយបើអ្នកបានទាញយកក្ដារយូនីកូដ(SBBIC keyboard) សូម អ្នកពន្លាវា(extra) ហើយបញ្ចូលវាដោយចុចទៅលើពាក្យ Setup ហើយសូមរង់ចាំបន្តិច បន្ទាប់មកវានឹងបញ្ចប់ការបញ្ចូលរបស់វា សូមចុច Close។
យោបល់ : សម្រាប់អស់លោកដែលមិនចង់ស្មុគស្មាញច្រើននៅប្រើ ក្ដារចុច NiDA 1.0 ទៀតចុះ តែសម្រាប់អ្នកចង់ផ្លួករស់ជាតិថ្មី អាចសាកល្បង ក្ដារចុច SBBIC 1.0 បាន ព្រោះបានបន្ថែមសញ្ញារបស់អង់គ្លេសមួយចំនួន ងាយស្រួលនៅពេលចង់ប្រើសញ្ញាទាំងនោះ បានដោយមិនបាច់ចុចប្ដូរក្ដារចុចពី KH ទៅ EN ទេ គឺមាននៅលើ KH ស្រាប់។
3. សូមដំឡើងកម្មវិធី Jre (java run-time environment)
កម្មវិធី Java run-time enviroment ងាយស្រួលដំឡើង តែនៅពេលដំឡើងហើយ កម្មវិធីមួយនេះតែងតែ Update ខ្លួនវាតាមអ៊ីនធឺណិតដោយស្វ័យប្រវត្តិ ដូច្នេះវាធ្វើឲ្យអស់អ៊ីនធឺណិតដោយមិនដឹងខ្លួន (នេះសម្រាប់អ្នកប្រើអ៊ីនធឺណិតតាម modem ប្រាកដជាជួបបញ្ហា) ។ ដើម្បីបិទមុខងារ auto update សូមចូលទៅ control panel រកមើល Java run-time enviroment ចុចមើលវា ហើយ ត្រង់តាប Update សូមធីកជាការស្រេច។
4. ដំឡើងកម្មវិធី OpenOffice 4.0
យើងសន្មតថាលោកអ្នកចេះបញ្ចូលកម្មវិធី OpenOffice ហើយ ដូច្នេះបន្ទាប់ពីលោកអ្នកបានបញ្ចូលវាហើយ សូមធ្វើការបញ្ចូល កម្មវិធី ត្រួតពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធនិងវេយ្យាករណ៍ភាសាខ្មែរដូចខាងក្រោម៖
5. បញ្ចូលកម្មវិធីត្រួតពិនិត្យ អក្ខរាវិរុទ្ធ (Khmer Spelling Checker)
- សូមបើកកម្មវិធី OpenOpenOffice
- បន្ទាប់មកចូលទៅកាន់ Tools → Extension Manager
- បន្ទាប់មកបញ្ចូលកម្មវិធីត្រួតពិនិត្យ អក្ខរាវិរុទ្ធ ដោយចុចលើពាក្យ Add →
- បន្ទាប់មកវានឹងមានផ្ទាំងមួយលោតមក សូមលោកអ្នកចូលទៅកាន់ទីតាំងដែលលោកអ្នកទុកកម្មវិធីដែលទើបតែទាញយកពីអ៊ីនធឺណិត →
- ហើយពេលដែលលោកអ្នកបានចូលដល់ទីតាំងនោះហើយសូមលោកអ្នកចុចលើកម្មវិធីនេះ - បន្ទាប់មកចុច Open (សូមមើលរូប)
- បន្ទាប់មក ចុចលើកម្មវិធីនោះពីរដង ហើយរង់ចាំបន្តិចដើម្បីឲ្យកម្មវិធីនោះបានបញ្ចូលទៅក្នុងកុំព្យូទ័ររបស់អ្នក ពេលវាដើរចប់ហើយសូម ចុចលើពាក្យ AAdd-grammar-Checkerdd ម្ដងទៀតដើម្បីបញ្ចូលកម្មវិធី ត្រួតពិនិត្យ វេយ្យាករណ៍ខ្មែរ ដូចរូបខាងក្រោម៖
- នៅពេលដែលកម្មវិធី នេះបានដំឡើងចប់ហើយសូមបិទកម្មវិធី OpenOfficeនេះហើយបន្ទាប់មក បើកវាវិញដើម្បីឲ្យកម្មវិធីនេះមានប្រសិទ្ធភាព។ ឥឡូវលោកអ្នកអាចសាកល្បងវាអក្សរពីរបីពាក្យទៅមើល តើលោកអ្នកសង្កេតឃើញអ្វី? តើ តួពុម្ពអក្សរយូនីកូដខ្មែរ ត្រូវបានបង្ហាញមិនបានត្រឹមត្រូវមែនទេនៅក្នុង OpenOffice របស់លោកអ្នក? នៅពេលដែលលោកអ្នកប្រើ ឧបករណ៍ពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធខ្មែរ ដើម្បីពិនិត្យអត្ថបទ តើ លោកអ្នក ឃើញមាន ប្រអប់ការេ បង្ហាញលាយជាមួយអក្សរខ្មែរ ទេ? បញ្ហានេះបន្ទាលមកពីលក្ខណទូទៅរបស់ប្រភេទពុម្ពអក្សរ GUI (default GUI font) ដែលមិនមាននូវតួអក្សរខ្មែរគ្រប់ទាំងអស់។ ដូច្នេះដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះសូមលោកអ្នកធ្វើតាមការណែនាំដូចខាងក្រោម៖
សូមចូលទៅកាន់ Tools ម្ដងទៀតហើយយកពាក្យ Options បន្ទាប់មកសូមកំណត់ដូចខាងក្រោម៖ - ចុចលើ OpenOffice → View នៅផ្ទាំងខាងស្ដាំ សូមដោះ ធីក ចេញពីប្រអប់ use system font for user interface (សូមមើលរូប)
- បន្ទាប់មកនៅផ្នែកខាងឆ្វេង សូមចុចលើពាក្យ Fonts ហើយ ធីក លើប្រអប់ Apply replacement table ហើយនៅក្នុងប្រអប់ Font សូមបញ្ចូលពាក្យ Andale Sans UI ហើយនៅប្រអប់ Replace with សូមបញ្ចូលពាក្យ Khmer SSBIC System បន្ទាប់មកសូមចុចលើសញ្ញា ធីក ដែលមានពណ៌បៃតង បន្ទាប់មកសូម ធីក លើប្រអប់មួយនៅខាងក្រោមពាក្យ Always សូមមើលរូបខាងក្រោម៖
- បន្ទាប់មកសូមចុចលើពាក្យ Java ដែលស្ថិតនៅផ្នែកខាងឆ្វេង ដើម្បីពិនិត្យមើលថាតើយើងបានបញ្ចូល Java Run time environment(JRE) ទៅក្នុងកុំព្យូទ័រហើយឬនៅ។ ប្រសិនបើអ្នកបានបញ្ចូលវា នៅអ្នកនឹងឃើញវានៅប្រអប់ខាងស្កាំដូចរូបខាងក្រោម៖
- ប្រសិនបើអ្នកមិនបានឃើញ អ្វីនៅក្នុងប្រអប់ដូចខាងលើនេះទេសូមបញ្ចូល វាភ្លាម ព្រោះវាត្រូវការកម្មវិធីនេះជាចាំបាច់បំផុត បើគ្មានវាកម្មវិធី OpenOffice មិនអាចដំណើរការបានល្អនោះទេ។
៙ កំណត់ភាសា ៖
ដើម្បីកំណត់ភាសាយើងត្រូវចូលទៅកាន់ Tool→ Option បន្ទាប់មកចុចលើ សញ្ញាបូកដែលនៅខាងឆ្វេងពាក្យ Language Setting បន្ទាប់មកសូមចុចលើ Language ហើយនៅខាងស្ដាំផ្នែកខាងក្រោម សូមធីកលើពាក្យShow UI elements for Bi-Directional writing បន្ទាប់មកនៅប្រអប់ខាងមុខ CTL សូមជ្រើសរើសភាសា Khmer (សូមមើលរូប)
៙ កំណត់ពុម្ពអក្សរ (Font) ៖
បន្ទាប់ពីលោកអ្នកបាន កំណត់ភាសាហើយ ជាបន្តសូមលោកអ្នកកំណត់ពុម្ពអក្សរសម្រាប់ឯកសាររបស់លោកអ្នក ដោយចូលទៅកាន់ Tools→Options→OpenOffice.org Writer→Basic Fonts (CTL) នៅខាងស្ដាំសូមជ្រើសរើសពុម្ពអក្សរខ្មែរយូនីកូដដែលអ្នកចូលចិត្ត បន្ទាប់មកសូមចុច Ok ជាការស្រេច (សូមមើលរូប)។
- បន្ទាប់ពីលោកអ្នកបានធ្វើតាមការណែនាំខាងលើនេះហើយសូមសាកល្បងវាយប្រយោគមួយឃ្លាដែលមានពាក្យខុស ឧទាហរណ៍៖ កម្មវិធីត្រួតពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធភាសាខ្មែរ។ នៅពេលដែលលោកសរសេរអក្សរខុសវានឹងចេញសញ្ញាពណ៌ក្រហមនៅពីក្រោម ហើយបើលោកអ្នកមិនឃើញចេញពណ៌ក្រហមនោះទេសូមលោកអ្នកចុចលើសញ្ញា ABC ដែលស្ថិតនៅលើ tools bar (សូមមើលរូប)
ចំណាំ ៖ ពេលលោកអ្នកវាយ អត្ថបទ ប្រយោគ ឬអ្វីៗជាភាសាខ្មែរ សូមលោកអ្នកចុច Space (zero with space ឬSpace មិនដកឃ្លា មិនមែន Shift+Space) នៅពេលដែលបញ្ចប់ពាក្យនីមួយៗ ហើយនៅពេលដែលលោកអ្នកបានចុច Space នោះនឹងមានសញ្ញាក្បៀសតូចមួយ និងស្នាមពណ៌ប្រផេះនៅចន្លោះពាក្យនីមួយៗ។ ការធ្វើដូច្នេះអាចជួយកម្មវិធីត្រួតពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធរបស់យើង ថាពាក្យដែលបានសរសេរនោះខុសឬត្រូវ បើវាមានចេញសញ្ញា ពណ៌ក្រហមនៅពីក្រោមពាក្យ នោះបញ្ជាក់ថាពាក្យនោះសរសេរខុស។ បើមានសញ្ញាពណ៌ក្រហមនៅពីក្រោមពាក្យដែលលោកអ្នកបានសរសេរ សូមយក mouse ចុចឲ្យពាក្យនោះហើយចុច mouse ស្ដាំទៅលើវានោះវានឹងបញ្ហាពាក្យដែលត្រឹមត្រូវឲ្យលោកអ្នកជ្រើសរើស។
- ឧទាហរណ៍ ៖ កម្មវិធីត្រួតពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធភាសាខ្មែរ។
ចំណាំ ៖ បើសិនលោកអ្នកឃើញចន្លោះពណ៌ប្រផេះរវាងតួអក្សរសូម ចុច លើ “View” menu ហើយជ្រើសរើស “Field Shadings” ដើម្បីបំបាត់នូវចន្លោះទាំងនោះ(ឬក៏លោកអ្នកអាច ចុច Ctrl និង F8)៕
សូមអរគុណ៖www.darakaka.blogspot.com